Ιερά Μητρόπολις Κυζίκου
Η Ιερά Μητρόπολις Κυζίκου ήταν μια επαρχία (Μητρόπολη) του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η επισκοπή υπήρχε από το 325 έως το 1922 με έδρα της την Κύζικο και αργότερα την Αρτάκη. Συνορεύει με τη θάλασσα του Μαρμαρά στα βόρεια, τη Μητρόπολη Νικαίας στα ανατολικά, τις Μητροπόλεις Φιλαδελφείας και Εφέσου στα νότια, και τις Μητροπόλεις Δαρδανελλίων, Λαμψάκου και Περγάμου στα δυτικά[1]. Ο τίτλος του Μητροπολίτη Κυζίκου, υπερτίμου και εξάρχου παντός Ελλησπόντου[1] παραμένει κενός από το 1932[2].
Ιστορία Επεξεργασία
Η πόλη της Κυζίκου ιδρύθηκε στην ομώνυμη χερσόνησο στη θάλασσα του Μαρμαρά πριν από τον 10ο αιώνα π.Χ. ως αποικία Πελασγών από την Θεσσαλία. Η επισκοπή Κυζίκου ιδρύθηκε το 325, αρχικά υπό την τιμητική υπεροχή της Εφέσου. Από το δεύτερο μισό του 4ου αιώνα υπήχθη απευθείας στην Αρχιεπισκοπή Κωνσταντινουπόλεως ως μητρόπολη, έχοντας σημαντικό αριθμό επισκοπών[3]. Στη Σύνοδο της Χαλκηδόνας (451) κατατάχθηκε στην πέμπτη τη τάξει θέση των μητροπόλεων του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και από τον 9ο ή 10ο αιώνα προβιβάστηκε στην τέταρτη[3]. Αποτελούσε την εκκλησιαστική αρχή του Ελλησπόντου της Προποντίδας και του δυτικότερου τμήματος της Βιθυνίας κατά τη χιλιετία της βυζαντινής κυριαρχίας στην περιοχή[3]. Σημαντικές πόλεις της ήταν η Πάνορμος, η Αρτεμέα, η Αυλοκρήνη[2] και οι Αδριανούθυρες (μεταγενέστερα Μπαλίκεσιρ).
Τον 7ο αιώνα η Μητρόπολη είχε 12 επισκοπές, οι οποίες αυξήθηκαν σε 14 έως τον 12ο αιώνα. Από την εν Τρούλλω Σύνοδο (690/1) μέχρι και την εκλογή του Μητροπολίτη Γερμανού (705), η Μητρόπολη Κυζίκου μαζί με τις επισκοπές της υπήχθη στον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου (και έκτοτε και «νέας Ιουνστινιανής») ο οποίος είχε με αυτοκρατορική εντολή μετακινηθεί εκεί[α].
Μετά την οθωμανική κατάκτηση, η Μητρόπολη αντιμετώπισε οικονομικές δυσχέρειες και ο αριθμός των επισκοπών της μηδενίστηκε σταδιακά ως τον 15ο αιώνα. Ταυτόχρονα, η Κύζικος εγκαταλείφθηκε, η έδρα της Μητρόπολης μεταφέρθηκε 8 χλμ βορειοδυτικά, στην Αρτάκη[5] και της παραχωρήθηκαν περιοχές γειτονικών μητροπόλων. Το 1854, πυρκαγιά κατέστρεψε τον μητροπολιτικό ναό, και στη θέση του ανοικοδομήθηκε μεγαλύτερος, σε σχήμα τρουλαίας βασιλικής, με τοπικό χρωματιστό μάρμαρο[3].
Στις αρχές του 20ού αιώνα οι χριστιανοί ήταν συνολικά πάνω από 70.000, με 75 ορθόδοξες εκκλησίες σε λειτουργία και 109 ιερείς[6]. Το 1913 αποσπάστηκαν από την Μητρόπολη Κυζίκου περιοχές των Δαρδανελλίων και αποτέλεσαν την χωριστή Μητρόπολη Δαρδανελλίων και Λαμψάκου[3]. Τον Ιούνιο του 1920 η περιοχή καταλήφθηκε από τον ελληνικό στρατό, στα πλαίσια της Μικρασιατικής εκστρατείας, η οποία έληξε με την άτακτη υποχώρησή του τον Αύγουστο του 1922[2]. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1923 δεν έμεινε καθόλου Ορθόδοξος πληθυσμός στα εδάφη της Μητρόπολης[2].
Επισκοπικός κατάλογος Επεξεργασία
| Όνομα | Έτη | Σχόλια |
|---|---|---|
| Αχίλλιος ή Ασχόλιος[7] | αρχές 4ου αιώνα | |
| Ελεύσιος | ~ 351 – 360 | Μακεδονιανιστής |
| Ευνόμιος | 360 – 394; | |
| Πρόκλος | 426 | δεν ενθρονίστηκε, μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως |
| Δαλμάτιος | 426; – μετά το 431 | συμμετείχε στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο[8] |
| Διογένης | πριν το 449[9] – μετά το 451 | συμμετείχε στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο[10] |
| Βασιλίσκος | τέλη 5ου αιώνα – μετά το 518[11] | |
| Ευσέβιος | ~ 536[12] | |
| Γρηγόριος | ~ 680 | συμμετείχε στην ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο[13] |
| Γερμανός | 705/6 – 715 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Νικόλαος | – 787;[14] | |
| Αιμιλιανός ο Ομολογητής | 787 – 815[14] | |
| Μεθόδιος | ; – 12 Φεβρουαρίου 842 | κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης[15] |
| Αμφιλόχιος | 858 – 867/8 | |
| Γρηγόριος | ~ 879[16] | |
| Δανιήλ | τέλη 9ου-αρχές 10ου αιώνα[17] | |
| Ιγνάτιος | μεταξύ 912 και 925[18] | |
| Δημήτριος | αρχές 10ου αιώνα | διάδοχος του Ιγνατίου, αναφέρεται σε επιστολή του Πατριάρχη Νικολάου του Μυστικού[19] |
| Δημήτριος | πριν τον Ιανουάριο 1028 – μετά τον Σεπτέμβριο 1039[19], ίσως μετά το 1043[20] | |
| Θεοφάνης | ~ 1054[20] | |
| Ρωμανός | β΄ μισό 11ου αιώνα[21] | |
| Συμεών | πριν τον Δεκέμβριο 1079 – μετά τις 21 Ιουλίου 1092[22] | |
| Μιχαήλ | αρχές 12ου αιώνα[22] | |
| Βασίλειος | ~ 1166[23] | |
| Στέφανος | τέλος 12ου-αρχές 13ου αιώνα[24] | |
| Κωνσταντίνος Στιλβής | ~ 1203/4 | |
| Γεώργιος Κλειδάς | 1253 – 1261[25] | |
| Θεόδωρος Σκουταριώτης | 1277 – 1282[26] | |
| Δανιήλ Γλυκύς | 1285 – 1289[27][28] | |
| Μεθόδιος | 1289[29] – ; | |
| Νήφων | 1302/4; – 1310 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης[30] |
| Αθανάσιος | πριν τον Μάιο 1324[31] – μετά τον Φεβρουάριο 1347[32][β][34] | |
| Αρσένιος | ~ 1350[35] | |
| Θεοδώρητος | 1370 – 1372[36] | |
| Σεβαστειανός | πριν τον Μάιο 1381[37] – 1386[38] | από Ιωαννίνων[39] |
| Ματθαίος | Νοέμβριος 1387[40] – 1397 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης[41] |
| Θεόγνωστος | 1399 – 1405[42][43] | |
| Μακάριος | ~ 1409[44] | |
| Μητροφάνης Α΄ | ~ 1436; – 4 Μαΐου 1440[45] | συμμετείχε στη Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας[46], κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Παρθένιος | 1440[47] – ; | |
| Μητροφάνης Β΄ | ~ 1450[48] | |
| Νεόφυτος | ~ 1467[49] ~ 1484[5] | |
| Δοσίθεος | ~ 1541[50] | |
| Ιωάσαφ | ~ 1565 | υπογράφει την καθαίρεση του Πατριάρχη Ιωάσαφ Β΄ (Ιαν. 1565)[51] |
| Αχίλλειος | ~ 1580[52] | |
| Παρθένιος | πριν το 1621[53] – μετά το 1631[54] † | |
| Άνθιμος | 14 Νοεμβρίου 1633[55] – μετά τον Απρίλιο 1636[56] | |
| Κύριλλος | ~ 1636[57] | |
| Άνθιμος | πριν τον Μάιο 1639[58] – 1656[59] † | |
| Παΐσιος | 8 Αυγούστου 1655[60] – ; | πρώην Οικουμενικός Πατριάρχης, προεδρικώς |
| Μητροφάνης Γ΄ | Σεπτέμβριος 1656[59] – μετά τον Μάιο 1675[61] | |
| Κύριλλος | πριν τον Ιούνιο 1683[62] – 1711 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Αυξέντιος | 1711 – 1721[3] / 1727[63] | |
| Άνθιμος | ~ 1716 ;[64] | |
| Αγάπιος | ~ 1728[65] | |
| Γεράσιμος | ~ 1741[66] | |
| Ιωήλ | ~ 1744[67](;) | |
| Ανανίας | ~ 1741[68] – μετά τον Φεβρουάριο 1754[69] | |
| Γεράσιμος | πριν τον Ιανουάριο 1759[70] – μετά τον Ιούνιο 1775[71] | |
| Αγάπιος | 1778 – Σεπτέμβριος 1794 † | από Σερρών[72] |
| Ιωακείμ | Σεπτέμβριος 1794[73] – 14 Μαρτίου 1806 | από Αγχιάλου, παραιτήθηκε |
| Ιωαννίκιος | ~ 1798[74] | |
| Μακάριος | 14 Μαρτίου 1806 – 12 Ιουλίου 1811 † | από Πατρών |
| Κωνστάντιος | 13 Ιουλίου 1811 – μετά τον Ιούνιο 1822 † | από Σερρών |
| Ζαχαρίας | Ιανουάριος 1823 – πριν τις 29 Αυγούστου 1823 | από Βεροίας, καθαιρέθηκε[75]. Αργότερα Χαλκηδόνος |
| Ματθαίος (Μεγάλος) | 29 Αυγούστου 1823 – Ιούλιος 1831 † | από Θεσσαλονίκης |
| Άνθιμος | Ιούλιος 1831 – 6 Μαΐου 1841 | από Αγχιάλου, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Μελέτιος (Πάγκαλος) | Μάιος 1841 – 18 Απριλίου 1845[76] | από Θεσσαλονίκης, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Ιωακείμ (Κοκκώδης) | Απρίλιος 1845 – 4 Οκτωβρίου 1860 | από Ιωαννίνων, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Ιάκωβος (Νικολάου ή Παγκώστας) | 11 Οκτωβρίου 1860[77] – 24 Μαΐου 1861 | από Σερρών, μετέπειτα Πατριάρχης Αλεξανδρείας |
| Νικόδημος (Κωνσταντινίδης) | 24 Μαΐου 1861 – Ιανουάριος 1900[76] † | από Σερρών |
| Κωνσταντίνος (Αλεξανδρίδης) | 18 Ιανουαρίου 1900 – Οκτώβριος 1903 † | από Ρόδου |
| Αθανάσιος (Μεγακλής) | 18 Οκτωβρίου 1903 – Μάιος 1909 † | από Θεσσαλονίκης |
| Γρηγόριος (Ζερβουδάκης ή Παπαδοσταυρινός) | 12 Μαΐου 1909 – 12 Φεβρουαρίου 1913 | από Σερρών, κατόπιν Χαλκηδόνος |
| Κωνσταντίνος (Αράμπογλου ή Καρατζόπουλος) | 2 Απριλίου 1913 – 10 Φεβρουαρίου 1922 | από Τραπεζούντος, κατόπιν Προύσης |
| Καλλίνικος (Δελικάνης) | 10 Φεβρουαρίου 1922 – 26 Ιουλίου 1932 | από Βεροίας, κατόπιν Καισαρείας[2] |
Υποσημειώσεις και παραπομπές Επεξεργασία
Υποσημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ «...του της Κυζικηνών πόλεως επισκόπου υποκειμένου τω προέδρω της ειρημένης Ιουστινιανουπόλεως, μιμήσει των λοιπών απάντων επισκόπων των υπό τον λεχθένα θεοφιλέστατον πρόεδρον Ιωάννην, υφ’ου χρείας καλούσης και ο της αυτής Κυζικηνών πόλεως επίσκοπος χειροτονηθήσεται»[4].
- ↑ υπογράφει συνοδικό έγγραφο επί Πατριάρχου Ιωάννη Καλέκα (Φεβρ.1347)[33]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Kiminas 2009, σελ. 76.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Kiminas 2009, σελ. 77.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Χαριτόπουλος 2005.
- ↑ Αρχιμ. Παύλος Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ. «Γιατί αποκαλείται «Νέας Ιουστινιανής» ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου; (3)». Πεμπτουσία. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021.
- ↑ 5,0 5,1 Ζαχαριάδου 1996, σελ. 132.
- ↑ Μακρής, Ι. (1963). «Πνευματική και εκπαιδευτική κατάσταση εν Αρτάκη και τοις πέριξ από της Τουρκικής κατακτήσεως μέχρι του 1922». Μικρασιατικά Χρονικά 10: 374.
- ↑ Σκόντζος, Λάμπρος Κ. «Άγιος Παρθένιος Επίσκοπος Λαμψάκου ο Θαυματουργός». Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ «Δαλμάτιος, Αρχιεπίσκοπος Κυζίκου». ΜΟΧΕ 5: 495. 2012. https://www.academia.edu/27143713/Dalmatios_the_Recluse. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 187.
- ↑ Λέων, Πάπας Ρώμης (1846). Sancti Leonis Magni, romani pontificis, Opera omnia. J.-P. Migne. σελ. 1252. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta. Παρίσι. 1671. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021.
- ↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta. Παρίσι. 1671. σελ. 257. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta. Παρίσι. 1671. σελ. 711. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021.
- ↑ 14,0 14,1 «Το Εορτολόγιο σήμερα 8 Αυγούστου: Άγιος Αιμιλιανός ο Ομολογητής, επίσκοπος Κυζίκου». Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 277.
- ↑ Laurent 1963, σελ. 248.
- ↑ Laurent 1963, σελ. 248-249.
- ↑ Laurent 1963, σελ. 249.
- ↑ 19,0 19,1 Laurent 1963, σελ. 250.
- ↑ 20,0 20,1 Laurent 1963, σελ. 251.
- ↑ Laurent 1963, σελ. 252.
- ↑ 22,0 22,1 Laurent 1963, σελ. 253.
- ↑ Χωνιάτης, Νικήτας (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. σελ. 256.
- ↑ Laurent 1963, σελ. 254.
- ↑ PLP, 11779. Κλειδᾶς Γεώργιος.
- ↑ PLP, 26204. Σκουταριώτης Θεόδωρος.
- ↑ PLP, 4263. Γλυκύς Δανιήλ.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 400.
- ↑ PLP, 17597. Μεθόδιος.
- ↑ PLP, 20679. Νίφων Ι..
- ↑ von Miklosich, Franz Ritter· Müller, Joseph (1860). Acta patriarchatus Constantinopolitani 1315-1402 e codibus manu scriptis bibliothecae Palatinae Vindobonensis. Βιέννη: Gerold. σελ. 102.
- ↑ PLP, 388. Ἀθανάσιος.
- ↑ Καλέκα, Μανουήλ (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. Παρίσι: Jacques-Paul Migne. σελ. 1284.
- ↑ Preiser-Kapeller, Johannes (2008). Das Episkopat im späten Byzanz : ein Verzeichnis der Metropoliten und Bischöfe des Patriarchats von Konstantinopel in der Zeit von 1204 bis 1453. Saarbrücken: VDM Verlag Dr. Müller. ISBN 978-3836487863.
- ↑ von Miklosich, Franz Ritter· Müller, Joseph (1860). Acta patriarchatus Constantinopolitani 1315-1402 e codibus manu scriptis bibliothecae Palatinae Vindobonensis. Βιέννη: Gerold. σελ. 300.
- ↑ PLP, 7332. Θεοδώρητος.
- ↑ von Miklosich, Franz Ritter· Müller, Joseph (1862). Acta patriarchatus Constantinopolitani 1315-1402 e codibus manu scriptis bibliothecae Palatinae Vindobonensis. Γάνδη: Gerold. σελ. 27.
- ↑ PLP, 25063. Σεβαστειανός.
- ↑ Preiser-Kapeller, Johannes (2008). Das Episkopat im späten Byzanz : ein Verzeichnis der Metropoliten und Bischöfe des Patriarchats von Konstantinopel in der Zeit von 1204 bis 1453. Saarbrücken: VDM Verlag Dr. Müller. σελ. XXV. ISBN 978-3836487863.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 458.
- ↑ PLP, 17387. Ματθαῖος Ι..
- ↑ PLP, 37071. Θεόγνωστος.
- ↑ Kapsalis, Athanasius G. (1994). Matthew I, Patriarch of Constantinople (1397 - 1410), his life, his patriarchal acts, his written works. Durham University. σελ. 69-70.
- ↑ PLP, 16261. Μακάριος.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 465.
- ↑ Η Αγία και Οικουμενική εν Φλωρεντία Σύνοδος. σελ. 18.
- ↑ Μπόμπου-Σταμάτη, Βασιλική (2002). Ιστορικής έρευνας αποτελέσματα. Αθήνα. σελίδες 257–8. ISBN 960-91825-0-X.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 468.
- ↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1903). «Μάρκος Ξυλοκαράβης: πατριάρχης οικουμενικός και είτα πρόεδρος Αχριδών». Византийский временник 10: 14. http://digital.lib.auth.gr/record/67552/files/arc-2007-26504.pdf. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2021.
- ↑ «Έγγραφον συνοδικόν 68 Μητροπολιτών (...)». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 225. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022.
- ↑ Μπέκερ, Άουγκουστ Ιμμάνουελ (1849). Historia politica et patriarchica Constantinopoleos. σελ. 184. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1881-1882). «Αποσπάσματα πατριαρχικών σελίδων». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΜΕ): 731. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&lpg=PA731&ots=ch0jdS98Cp&pg=PA731#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Κουρίλας, σελ. 29.
- ↑ Κουρίλας, σελ. 32.
- ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 393.
- ↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς 1963, σελ. 7-8.
- ↑ «Συμβολή εις την ιστορίαν της μονής του Σωτήρος εν Σκοπέλω» (PDF). Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. σελ. 367. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Acte patriarhie cesti referitoare la Mitropolia Proilavului». Studii istorice greco-romane: 287. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/1939_-_Demostene_Russo%2C_Acte_patriarhice%C5%9Fti_referitoare_la_Mitropolia_Proilavului.pdf. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ 59,0 59,1 Αποστολόπουλος 1987, σελ. 338.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 583.
- ↑ Doelger, Franz (1948). Aus den Schatzkammern des Heiligen Berges. Münchner Verlag. σελ. 242. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς 1963, σελ. 170.
- ↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς 1963, σελ. 382.
- ↑ Κουρίλας, σελ. 183.
- ↑ Παναγιωτίδης, Δ.Α. (1894). «Ανέκδοτον σιγιλλιώδες γράμμα της παρά το Δέλβινον Σταυροπηγιακής Μονής Ιωάννου του Θεολόγου». Εβδομαδιαία Επιθεώρησις. http://pleias.lis.upatras.gr/index.php/neologou/article/download/27566/27549. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2021.
- ↑ Κτιτορικόν ή προσκυνητήριον της ιεράς και βασιλικής μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, σελ. 97
- ↑ Κουρίλας, σελ. 187.
- ↑ Κουρίλας, σελ. 50.
- ↑ Φορόπουλος, Ιωακείμ (Σεπτέμβριος 1900). «Έγγραφα του Πατριαρχικού Αρχειοφυλακείου». Εκκλησιαστική Αλήθεια. Κ (39): 434. https://books.google.de/books?id=sIwXAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA434#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022.
- ↑ Φορόπουλος, Ιωακείμ (Σεπτέμβριος 1900). «Έγγραφα του Πατριαρχικού Αρχειοφυλακείου». Εκκλησιαστική Αλήθεια. Κ (39): 435. https://books.google.de/books?id=sIwXAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA435#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022.
- ↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΣΤ): 249. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA249#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Αραμπατζόγλου, Γεννάδιος (1949). Ιστορία του Μεγάλου Ρεύματος (Αρναούτκιοϊ). Κωνσταντινούπολη. σελ. 154.
- ↑ Μακραίος 1872, σελ. 389.
- ↑ Κτιτορικόν ή προσκυνητήριον της ιεράς και βασιλικής μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, σελ. 106
- ↑ Βουδούρης 2008, σελ. 90.
- ↑ 76,0 76,1 Φιλιππαίου 1960, σελ. 356.
- ↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 185.
Πηγές Επεξεργασία
- Χαριτόπουλος, Ευάγγελος (2005). «Κυζίκου Μητρόπολις (Οθωμανική Περίοδος)». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μικρά Ασία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2021.
- Ζαχαριάδου, Ελισάβετ Α. (1996). Δέκα τουρκικά έγγραφα για την Μεγάλη Εκκλησία (1483-1567). Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών. ISBN 960-7094-69-7.
- Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil.
- Kiminas, Demetrius (31 Μαρτίου 2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs. Wildside Press LLC. ISBN 978-1434458766. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2014.
- Κουρίλας, Ευλόγιος. Κώδιξ επισήμων εγγράφων Μεγίστης Λαύρας, καταρτισθείς υπό του Ευλογίου Κουρίλα από του 1910-1951 (PDF). Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων.
- Φιλιππαίου, Θεοκλήτου (Ιούλιος - Σεπτέμβριος 1960). «Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως Επισκοπαί καί Επίσκοποι (1833-1906), Β´». Θεολογία 31 (3): 366. http://www.ecclesia.gr/greek/press/theologia/material/1960_3_1_Filippaios2.pdf. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2021.
- Βουδούρης, Αθανάσιος Γ. (2008). Επισκοπική προσωπογραφία της μητροπόλεως Βέροιας και Ναούσης κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας (1430-1912) (PDF). Θεσσαλονίκη. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2021.
- Μακραίος, Σέργιος (1872). Εκκλησιαστική Ιστορία. Βενετία: Τύποις του Χρόνου.
- Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit (2001) (στα German). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. I, 1–12, Add. 1–2, CD-ROM Version. Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 978-3-7001-3003-1.
- Αποστολόπουλος, Δημήτρης Γ. (1987). Η Νομική Συναγωγή Του Δοσιθέου. Μία Πηγή Και Ένα Τεκμήριο. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών.
- Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1963). Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη, ήτοι κατάλογος των εν ταις βιβλιοθήκαις του αγιωτάτου αποστολικού τε και καθολικού ορθοδόξου πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων και πάσης Παλαιστίνης αποκειμένων ελληνικών κωδίκων, τόμος τέταρτος (1899) (PDF). Βρυξέλλες: Culture et Civilisation. σελ. 11. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023.
- Laurent, V. (1963). Le Corpus des sceaux de l' empire Byzantin. V.1 (L'eglise) (στα Γαλλικά). Paris: Centre National de la Recherche Scientifique.